ถาม –ตอบ อนุกรมวิธาน

1. อนุกรมวิธาน (Taxonomy หรือ Systemmatics) คืออะไร

ตอบ  เป็นการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการจำแนกพันธุ์ คือ การจัดหมวดหมู่ของสิ่งมีชีวิต

2. การจัดหมวดหมู่ของสิ่งมีชีวิต มีศึกษาในด้านต่างๆกี่ลักษณะ

ตอบ  3  ลักษณะ คือ 1.การจัดจำแนกสิ่งมีชีวิตออกเป็นหมวดหมู่ในลำดับขั้นต่างๆ (classification)  2. การตรวจสอบหาชื่อวิทยาศาสตร์ที่ถูกต้องของสิ่งมีชีวิต (identification)  3. การกำหนดชื่อสากลของหมวดหมู่และชนิดของสิ่งมีชีวิต (nomenclature)

3. การจัดลำดับหมวดหมู่ของสิ่งมีชีวิตทำอย่างไร

ตอบ  จัดเป็นลำดับขั้นโดยเริ่มด้วยการจัดเป็นหมวดหมู่ใหญ่ก่อน แล้วแต่ละหมู่ใหญ่ก็จำแนกออกไปเป็นหมู่ย่อยลงไปเรื่อยๆในแต่ลำดับขั้น (taxon) จะมีชื่อเรียกกำกับลำดับขั้นสูงสุดหรือหมู่ใหญ่ที่สุดของสิ่งมีชีวิต คือ อาณาจักร (Kingdom) รองลงมาเป็นไฟลัม (phylum) สำหรับพืชใช้ดิวิชัน (Division) ไฟลัมหรือดิวิชันหนึ่งแบ่งเป็นหลายคลาส (Class) แต่ละคลาสแบ่งเป็นหลายๆออร์เดอร์ (Order) ในแต่ละออร์เดอร์มีหลายแฟมิลี (Family) แฟมิลีหนึ่งๆแบ่งเป็นหลายจีนัส (Genus) และในแต่ละจีนัสก็มีหลายสปีชีส์ (Species)

4. ลำดับขั้นของหมวดหมู่สิ่งมีชีวิตจากขั้นสูงสุดลงมาขั้นต่ำสุดคือ

ตอบ   1. อาณาจักร (Kingdom)

2. ไฟลัมหรือดิวิชัน (Phylum or Division)
3. คลาส (Class)
4. ออร์เดอร์ (Order)
5. แฟมิลี (Family)
6. จีนัส (Genus)
7. สปีชีส์ (Species)
8. การเรียกชื่อสิ่งมีชีวิต มีกี่ชนิด

ตอบ  2  ชนิด  คือ ชื่อสามัญ  และ ชื่อวิทยาศาสตร์

6. ชื่อสามัญ  (Common name)  คือ

ตอบ  เป็นชื่อเรียกสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่ง ซึ่งแตกต่างกันไปตามภาษาและท้องถิ่น และมักมีชื่อเรียกกันอย่างสับสน ก่อให้เกิดปัญหามากมาย เช่น แมลงปอ ภาคเหนือเรียกว่า แมงกะปี้ ภาคใต้เรียกแมงพี้

7. ชื่อวิทายศาสตร์ (Scientific name) คือ

ตอบ   เป็นชื่อเฉพาะเพื่อใช้เรียกสิ่งมีชีวิตเป็นแบบสากล ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ทั่วโลก ไม่ว่าชาติใดภาษาใดรู้จักกันโดยใช้ภาษาลาติน สำหรับตั้งชื่อวิทยาศาสตร์

8. ผู้ริเริ่มในการตั้งชื่อวิทยาศาสตร์คือใคร

ตอบ    คาโรลัส    ลินเนียส

9. บิดาแห่งการตั้งชื่อวิทยาศาสตร์คือใคร

ตอบ  คาโรลัส    ลินเนียส

10. เพราะเหตุใดจึงมีการตั้งชื่อวิทยาศาสตร์เป็นภาษาลาติน

ตอบ  เพราะภาษาลาตินใช้ในหมู่นักวิทยาศาสตร์ในสมัยของลินเนียสราวศตวรรษที่  17 และ 18

และภาษาลาตินเป็นภาษาที่ตายแล้ว ไม่ใช้เป็นภาษาพูด จึงมีความหมายไม่ค่อยเปลี่ยนแปลง

11. หลักเกณฑ์การตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ของสิ่งมีชีวิต ได้แก่อะไรบ้าง

ตอบ 1. ชื่อวิทยาศาสตร์ของสิ่งมีชีวิต ต้องเป็นภาษาลาตินเสมอ หรือภาษาอื่นที่เปลี่ยนแปลงมาเป็นภาษาลาติน

2. ชื่อวิทยาศาสตร์ของพืชและสัตว์จะเป็นอิสระไม่ขึ้นต่อกัน
3. ชื่อวิทยาศาสตร์ของพืชและสัตว์แต่ละหมวดหมู่จะมีชื่อที่ถูกต้องที่สุดเพียงชื่อเดียว เรียกว่า correct name
4. ชื่อหมวดหมู่ทุกลำดับขั้นตั้งแต่แฟมิลีลงไปจะต้องมีตัวอย่างต้นแบบของสิ่งมีชีวิตนั้นประกอบการพิจารณา
5. พวกหนอนตัวกลม จัดอยู่ในไฟลัมใด

ตอบ  Phylum Nemthel minthes   มักพบในน้ำจืด น้ำเค็ม

ตัวอย่างของหนอนตัวกลม ใน Phylum Nemthel minthes  คือ

ตอบ    พยาธิปากขอ   พยาธิเส้นด้าย   พยาธิตัวจิ๊ด   พยาธิโรคเท้าช้าง  พยาธิไส้เดือน  หนอนในน้ำส้มสายชู   พยาธิแส้ม้า  ไส้เดือนฝอย

13. สัตว์ที่อยู่ในไฟลัมแอนนิลิดา ได้แก่อะไรบ้าง

ตอบ  ไส้เดือนดิน  ไส้เดือนทะเล  ปลิง  แม่เพรียง  ทากดูดเลือด  ตัวสงกรานต์

14. สัตว์ที่อยู่ในไฟลัมมอลลัสกา ได้แก่อะไรบ้าง

ตอบ  หอย  ปลาหมึก  หอยงาช้าง  และลิ้นทะเล  พบทั้งบนบก น้ำจืด และน้ำกร่อย

15. สัตว์ที่อยู่ในไฟลัมเอไคโนเดอร์มาตา ได้แก่อะไรบ้าง

ตอบ  ดาวทะเล   หอยเม่น  ปลิงทะเล  พลับพลึงทะเล หรือบัวทะเล  ดาวเปราะ  อีแปะทะเล เป็นสัตว์น้ำเค็มที่เกาะหรือฝังตัวอยู่ตามพื้นทรายหรือหินปะการัง

16. สัตว์ในไฟลัมใดมีลักษณะลำตัวเป็น 5 แฉก ลำตัวขรุขระ บางชนิดมีหนามยื่นออกมา

ตอบ   ไฟลัมเอไคโนเดอร์มาตา

17. สัตว์ที่อยู่ในไฟลัมอาร์โธรโปดา ได้แก่อะไรบ้าง

ตอบ   กุ้ง   กั้ง  ปู  เพรียง  แมลง  เห็บ  ไร  ตะขาบ  กิ้งกือ

18. สัตว์ในไฟลัมใดมีมากที่สุด

ตอบ  ไฟลัมอาร์โธรโปดา

19. สัตว์ในไฟลัมอาร์โธรโปดา จำแนกออกเป็นกี่คลาส

ตอบ  6  คลาส  ได้แก่  1. คลาสอะแรคนิดา   2. คลาสเมอโรสโตมาตา  3. คลาสครัสเตเซีย                4. คลาสอินเซตา   5. คลาสซิโลพิดา   6. คลาสไดโพลโพดา

20. สัตว์ในคลาสใดของไฟลัมอาร์โธรโปดา ที่ไม่มีหนวด มี  ขา  4  คู่

ตอบ  คลาสอะแรคนิดา    เช่น  แมงมุม  แมงป่อง  เห็บ  บึ้ง

21. สัตว์ในคลาสเมอโรสโตมาตา ใน ไฟลัมอาร์โธรโปดา ได้แก่ 

ตอบ  แมงดาทะเล

22. สัตว์ในคลาสใดของไฟลัมอาร์โธรโปดา ที่อาศัยอยู่ในน้ำเป็นส่วนมาก มีตาประกอบ มีหนวด 2 คู่ มี ขา  5  คู่

ตอบ  คราสครัสเตเซีย   เช่น  กุ้งน้ำจืด   กุ้งทะเล  ปู  กั้ง  ไรน้ำ  เพรียงหิน  ตัวกะปิ

23. สัตว์ในคลาสใดในไฟลัมอาร์โธรโปดา ที่มีจำนวนมากที่สุด

ตอบ  คลาสอินเซตา   มีประมาณ 1 ล้าน 5 แสนชนิด ได้แก่ พวกแมลง ชนิดต่างๆ

24. สัตว์ในคลาสชิโลพิดา มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าอะไร

ตอบ   เซนติปิด

25. ลักษณะของสัตว์ในคลาสชิโลพิดา คือ

ตอบ  มีขาจำนวนมาก ประมาณปล้องละ 1 คู่ ลำตัวประกอบด้วยส่วนหัวและลำตัวยาวของอกติดกับท้อง มีประมาณ 15 ถึง 173 ปล้อง ปล้องหัวมีระยางที่มีพิษอยู่ 1 คู่ มีหนวด 1 คู่ มีตาเดียว เรียกว่า โอเซลลัส  หายใจทางท่อลม  ได้แก่  ตะขาบ  ตะเข็บ  กินแมลงเป็นอาหารหรืออาจกินซากเน่าเปื่อยเป็นอาหาร

26. สัตว์ในคลาสไดโพลโพดา เรียกว่า

ตอบ    มิลลิปิด

27. ลักษณะของสัตว์ที่อยู่ในคลาสไดโพลโพดา คือ

ตอบ   มีขาจำนวนมาก  ลำตัวค่อนข้างกลม  ยาว ประกอบด้วยส่วนหัว และส่วนอกสั้นๆและมีส่วนท้องกลมยาว ประกอบด้วยปล้องประมาณ  25  ถึงกว่า 100  ปล้อง  มีขาปล้องละ 2 คู่ มีหนวด 1 คู่ หายใจทางท่อลม ไม่มีต่อมพิษ เป็นสัตว์บก  ได้แก่  กิ้งกือ  กระสุน พระอินทร์

28. ลักษณะสำคัญของไฟลัมคอร์ดาตา คือ

ตอบ  1. มีโมโตคอร์ด อย่างน้อยชั่วระยะหนึ่งของชีวิต

2. มีไขสันหลังเป็นหลอดกลวงยาวอยู่ด้านหลัง
3. มีอวัยวะสำหรับแลกเปลี่ยนก๊าซที่บริเวณคอหอยคือช่องเหงือก หรือที่เปลี่ยนแปลงมาจากอวัยวะบริเวณคอหอย เช่น ปอด
4. มี coelom ในลำตัวด้วยมีโซเดิร์ม ซึ่งภายในมีอวัยวะภายในต่างๆอยู่
5. สัตว์ในไฟลัมคอร์ดาตาแบ่งเป็นกี่ Subphylum 

ตอบ   3    Subphylum  คือ  1. Subphylum  Urochordata  เป็นสัตว์น้ำเค็ม  2. Subphylum  ลักษณะตัวยาว หัวท้ายแหลม  Cephatochordata         3. Subphylum  Vertebrata  หรือสัตว์มีกระดูกสันหลัง

30. สัตว์ใน Subphylum Vertebrata  แบ่งเป็นกี่พวก อะไรบ้าง

ตอบ  2  พวก  คือ

1. สัตว์มีกระดูกสันหลังหายใจด้วยเหงือก แบ่งเป็น 3 class ได้แก่
   • Class Cyclostomata ได้แก่ ปลาปากกลม
   • Class Chondriehtypesได้แก่ ปลากระดูกอ่อน
   • Class Osteichthyesได้แก่ ปลากระดูกแข็งทั้งหมด
2. สัตว์มีลักษณะทั่วไป คือ มีระยางค์ใช้เคลื่อนไหว 2 คู่ แต่อาจจะมีคู่เดียวหรือไม่มีเลย เหลือเพียงร่องรอยให้เห็น แบ่งเป็น 4  class
   • Class Amphibiaได้แก่ สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ  เช่น  กบ คางคก เขียด ปาด อึ่งอ่าง
   • Class Reptilia สัตว์เลื้อยคลาน ดำรงชีวิตบนพื้นดิน วางไข่บนบก ไข่มีไข่แดงมาก เช่น เต่า ตะพาบน้ำ ตุ๊กแก กิ้งก่า
   • Class Aves  เป็นพวกสัตว์ปีก  ได้แก่  นกต่างๆ ลักษณะทั่วไปมีขนแบบผง ขาหน้าเปลี่ยนเป็นปีก ปากเห็นจงอย
   • Class Mammilia ได้แก่  สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
3.